หลายคนคงรู้สึกได้ถึงค่าครองชีพที่พุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นราคาอาหาร ค่าเดินทาง หรือค่าสาธารณูปโภคต่างๆ ที่กระทบกับกำลังซื้อ และคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ สถานการณ์นี้เรียกว่า "ภาวะเงินเฟ้อ" ซึ่งเป็นปัญหาเศรษฐกิจที่ส่งผลกระทบในวงกว้าง ตั้งแต่ระดับครัวเรือนไปจนถึงระดับประเทศ ดังนั้น การทำความเข้าใจ และเตรียมพร้อมรับมือ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เราทุกคนบริหารจัดการการเงิน และดำเนินชีวิตได้อย่างมั่นคงในทุกสถานการณ์
ภาวะเงินเฟ้อ (Inflation) คืออะไร
ภาวะเงินเฟ้อ (Inflation) คือ สภาวะที่ระดับราคาสินค้า และบริการโดยทั่วไปในระบบเศรษฐกิจปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้กำลังซื้อลดลง พูดให้เข้าใจง่ายก็คือ เงินจำนวนเท่าเดิมสามารถซื้อสินค้า และบริการได้น้อยลงเมื่อเทียบกับในอดีต โดยภาวะเงินเฟ้ออยู่ในระดับสูงหรือต่ำจะคำนวณจากดัชนีราคาผู้บริโภค (Consumer Price Index: CPI) ซึ่งเป็นตัวชี้วัดการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้า และบริการที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต เช่น อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ค่าสาธารณูปโภค และค่าเดินทาง
2 สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้อ
การเกิดภาวะเงินเฟ้อมักมาจากความไม่สมดุลระหว่างอุปสงค์ (Demand) และอุปทาน (Supply) ในระบบเศรษฐกิจ สามารถแบ่งสาเหตุหลักได้เป็น 2 ประการสำคัญ คือ
1. ความต้องการสินค้า และบริการที่เพิ่มขึ้น (Demand-Pull Inflation)
เมื่อความต้องการซื้อสินค้า และบริการในตลาดเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วจนเกินกำลังการผลิตของผู้ประกอบการ สถานการณ์นี้มักเกิดในช่วงที่เศรษฐกิจเติบโตอย่างก้าวกระโดด ประชาชนมีรายได้เพิ่มขึ้น หรือมีการอัดฉีดเม็ดเงินเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจผ่านนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจของภาครัฐ นอกจากนี้ หากประชาชนคาดการณ์ว่าราคาสินค้าจะปรับตัวสูงขึ้นในอนาคต ก็อาจเกิดพฤติกรรมการกักตุนสินค้า ซึ่งยิ่งเป็นการเร่งให้ราคาสินค้าพุ่งสูงขึ้นไปอีก เนื่องจากอุปทานในตลาดยิ่งขาดแคลนมากขึ้นนั่นเอง
2. ต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น (Cost-Push Inflation)
เป็นสถานการณ์ที่ราคาสินค้า และบริการปรับตัวสูงขึ้นเนื่องมาจากต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น โดยผู้ผลิตจำเป็นต้องผลักภาระต้นทุนไปยังผู้บริโภค เพื่อรักษาระดับกำไรให้ธุรกิจอยู่รอดได้ สาเหตุสำคัญมักเกิดจากการพุ่งสูงขึ้นของราคาวัตถุดิบ รวมถึงการปรับขึ้นของค่าแรง นอกจากนี้ ความผันผวนของอัตราแลกเปลี่ยน ภัยธรรมชาติ และการขาดแคลนปัจจัยการผลิต ก็เป็นตัวเร่งสำคัญที่ทำให้ต้นทุนการผลิตเพิ่มสูงขึ้น จนส่งผลกระทบต่อราคาสินค้าในที่สุด
ผลกระทบของภาวะเงินเฟ้อต่อชีวิตประจำวัน
การทำความเข้าใจผลกระทบของภาวะเงินเฟ้อต่อชีวิตประจำวัน และเตรียมพร้อมรับมือกับสภาวะเช่นนี้ ไม่เพียงช่วยให้คุณรักษาเสถียรภาพทางการเงินในปัจจุบันเท่านั้น แต่ยังเป็นการสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาวอีกด้วย
1. ค่าครองชีพที่สูงขึ้น
ในช่วงที่เกิดภาวะเงินเฟ้อ คุณจะรู้สึกได้ถึงภาระค่าใช้จ่ายที่เพิ่มสูงขึ้นแทบทุกด้าน โดยเฉพาะค่าอาหาร และสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน รวมถึงค่าน้ำ ค่าไฟ และค่าเดินทาง นอกจากนี้ ค่าใช้จ่ายสำคัญอย่างการดูแลสุขภาพ และการศึกษาก็มีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้นตามไปด้วย ส่งผลให้ประชาชนต้องแบกรับภาระค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
2. กำลังซื้อที่ลดลง
หนึ่งในผลกระทบที่ชัดเจนคือ กำลังซื้อลดลง แม้จะมีรายได้ มีเงินเดือนเท่าเดิม แต่กลับซื้อสินค้า และบริการได้น้อยลงกว่าเดิม ทำให้หลายคนวางแผนการใช้จ่ายในชีวิตประจำวันได้ยากขึ้น หลายครอบครัวอาจต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต หาอาชีพเสริมมนุษย์เงินเดือนทำหลังเลิกงาน หรือตัดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นออก เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตได้ในช่วงนี้
3. ส่งผลต่อเงินออม และการลงทุน
การออมเงินในบัญชีเงินฝากออมทรัพย์ อาจไม่ใช่วิธีเก็บเงินที่คุ้มค่าในช่วงภาวะเงินเฟ้อ เพราะมูลค่าของเงินมักจะลดลงในช่วงที่เงินเฟ้อ ส่งผลให้เงินเก็บของคุณมีมูลค่าน้อยลงไปด้วย ลองคิดง่ายๆ ว่า ถ้าเก็บเงินไว้ 1,000 บาท แต่เมื่อเวลาผ่านไป 1 ปี เงิน 1,000 บาทนั้นอาจซื้อของได้น้อยลงเหลือแค่ 950 บาท ดังนั้น การฝากเงินไว้ในบัญชีออมทรัพย์ที่ได้ดอกเบี้ยน้อยๆ อาจไม่คุ้มค่า ควรมองหาวิธีบริหารเงินออมแบบอื่นๆ เช่น ฝากประจำที่ได้ดอกเบี้ยสูงกว่า หรือลงทุนในสินทรัพย์ที่มีโอกาสได้ผลตอบแทนมากกว่าอัตราเงินเฟ้อ
สรุป วางแผนการเงินอย่างรอบคอบในช่วงภาวะเงินเฟ้อ
ภาวะเงินเฟ้อมักส่งผลกระทบต่อชีวิตของทุกคน การวางแผนการเงินอย่างรอบคอบ บริหารรายรับรายจ่ายอย่างมีประสิทธิภาพ และมองหาโอกาสในการสร้างรายได้ ล้วนเป็นกลยุทธ์สำคัญที่จะช่วยให้คุณผ่านสภาวะนี้ไปได้อย่างราบรื่น แต่สำหรับผู้ที่กำลังประสบปัญหาทางการเงิน สินเชื่อทะเบียนรถยนต์เงินติดล้อ อาจเป็นทางออกที่ช่วยบรรเทาภาระทางการเงินในระยะสั้น ด้วยเงื่อนไข และอัตราดอกเบี้ยที่เป็นธรรม เหมาะสมกับความสามารถในการผ่อนชำระคืนของแต่ละคน